"Świat bliżej nas" - apel wielkanocny - film i scenariusz

 

Prowadzący: Witamy Państwa w programie „Świat bliżej nas".

Prowadząca: Wita się z Państwem ...................

Prowadzący: i ......................

Prowadząca: Dzisiaj przed Państwem wydanie specjalne poświęcone obchodom Świąt Wielkanocnych w różnych częściach świata.

Prowadzący: Wielkanoc jest najważniejszym świętem dla Chrześcijan. Mimo, że wszyscy łączą się w przeżywaniu tajemnicy Zmartwychwstania Chrystusa, różnią nas zwyczaje z nimi związane.

Prowadząca: Łącząc się z naszymi reporterami pracującymi na różnych kontynentach, przybliżymy Państwu zwyczaje innych narodowości.

Prowadzący: Jako pierwsza połączy się Lisa z afrykańskiego Togo.

AFRYKA - Lisa

Witam, mam nadzieję, że już dobrze mnie słyszycie. Jest tu tak gorąco, że z trudem się oddycha. Ale co ja tu mówię przecież miałem mówić o Wielkanocy, a nie o pogodzie. No więc... Wielkanoc jest najważniejszym kościelnym świętem obchodzonym w afrykańskim kraju Togo. Możemy tam zobaczyć połączenie typowo chrześcijańskich tradycji oraz rodzimych zwyczajów. Z okazji Wielkanocy, kościoły i domy modlitwy są dekorowane ozdobami zwanymi "vitenge" i "kanga". Dekoracje te, mające kształty motyli, wykonywane są z kwiatów i liści bananowca. Obchody Wielkiej Nocy zawierają w sobie nie tylko sobotnio - niedzielne uroczystości, ale także modlitwy Wielkiego Czwartku i Wielkiego Piątku. Tubylcy uczestniczą w Drodze Krzyżowej z Najświętszym Sakramentem, na której wspólnie się modlą w intencji całego Kościoła powszechnego. Wieczorem natomiast odbywa się adoracja krzyża. Mieszkańcy Afryki śpiewają międzynarodowe chrześcijańskie hymny, jednak uzupełniają je o elementy własnej kultury. Dlatego też śpiewom i modlitwom często towarzyszy bicie bębnów. W Togo Wielkanoc jest świętem szczególnie radosnym. W ostatnim dniu pasyjnym ma miejsce uroczysta procesja z obrazem Jezusa zmartwychwstałego. Po zakończeniu nabożeństwa, zamiast rozejść się do domów, Afrykańczycy gromadzą się przed Kościołem, by tańczyć i śpiewać. Zbierają się w grupach i dzielą tym, co mają, przeżywając prawdziwą ucztę miłości braterskiej. Świąteczne menu nie różni się od codziennego. Jest to zazwyczaj papka z mąki maniokowej i kukurydzianej zwana ugali, suszone ryby - samaki i gotowane liście manioku - mchichia. Dziękuję za uwagę, pozdrawiam i do usłyszenia w następnym programie.

Prowadząca: Do usłyszenia Lisso, dziękujemy za relacje i pozdrawiamy.

Prowadzący: Teraz łączymy się na żywo z naszym wysłannikiem, który jest w Niemczech i specjalnie dla Was opowie o zwyczajach wielkanocnych z tego terenu.

Wielkanoc w Austrii i w Niemczech

Guten Tag. Wita się z Wami Petra. Święta w Niemczech to przede wszystkim symbol świątecznego zająca, który zostawia prezenty. Poszukiwanie ukrytych prezentów w postaci jajek, słodyczy i drobiazgów stanowi świetną zabawę, nie tylko dla dzieci, lecz także dla dorosłych. Ponadto przyjęło się dekorować domy w świąteczne drzewka, na których wiesza się kolorowe jajka. Mniej popularny, ale wciąż praktykowany jest zwyczaj palenia ognisk i zbierania się przy nich w celu pożegnania zimy, a przywitania wiosny. W Austrii z kolei warto zwrócić uwagę na świąteczne menu. Tam na wielkanocnych stołach pojawiają się naleśniki, ciasteczka anyżowe oraz delikatna legumina z sosem truskawkowym. U nas przygotowania do świąt ruszyły pełną parą. Mam nadzieję, że choć nieco przybliżyłam Wam nasze świąteczne tradycje. Dla programu „Świat bliżej nas" Petra, pozdrawiam.

Prowadząca: My również pozdrawiamy i dziękujemy za krótkie, ale jakże ciekawe przedstawienie obchodów Świąt Wielkanocnych.

Prowadzący: Teraz przed Państwem Ines z Brazylii

Brazylia - Ines

Witam! Pozdrawiam was radośnie z kolorowej Brazylii. Posłuchajcie jak tutaj obchodzone są Święta Wielkanocne... W Brazylii koniec karnawału jednocześnie wyznacza początek okres Wielkiego Postu, podczas którego nie je się w ogóle mięsa. Wielki Tydzień zaczyna się od rytuałów, takich jak zaplatanie liści palmy w kształty krzyża lub liter, a następnie święci się je w kościele. Bardzo ważne jest oddanie czci symbolom natury. Popularny kwiat Macela, który kwitnie tylko w czasie trwania Wielkiego Postu, święcony jest w Niedzielę Palmową przez księży. Wierzy się, że ma on potem właściwości lecznicze. W czasie Wielkanocy w wielu miejscach publicznych znaleźć można kukły Judasza. Są to lalki, które można „obijać" a czasem są spalane. Zwyczaj ten nosi nazwę malhaęao de Judas. Do wielkanocnych tradycji należą cukierki robione z ugniecionych orzechów ziemnych. Jednak najważniejsze jest przedstawienie w Nova Jerusalem. W Wielki Piątek wystawiane jest misterium męki pańskiej. Nie jest to jednak zwykłe przedstawienie, na scenie jest przeszło 500 aktorów, a miasto-teatr zajmuje aż 100 tysięcy metrów kwadratowych. Wielkanoc w Brazylii nazywana jest Pascoa. To przede wszystkim czas modlitwy w kościołach i tego właśnie uczy się tam dzieci. Wielkanocne Festiwale zaczynają się w środę poprzedzającą Wielkanoc. Na ulicach organizowane są pochody, podczas których serwowana jest pasta, której głównymi składnikami są orzechy i cukier. Bardzo popularne jest również czekoladowe mleko, które podaje się dzieciom do picia. Dziękuję za uwagę, a teraz łączymy się ze studiem....

Prowadząca: Dziękujemy Ines za przybliżenie nam brazylijskiej Wielkanocy i prosimy naszą reporterkę z Czech.

Wielkanoc w Czechach - Hana

Ahoj, ahoj jestem Hana. W Czechach Wielkanoc obchodzona jest jako pierwszy dzień wiosny i z tym dniem wiąże się kilka zwyczajów. W Wielkim Tygodniu wielki jest tylko piątek, a inne dni mają swoje kolory. I tak poniedziałek jest niebieski, czwartek zielony, a sobota biała. Czeskie pisanki zdobione są za pomocą różnych technik, a zwyczajem panujących w większości domów są donice ze zbożem, głównie pszenicą. W poniedziałek nie oblewa się nikogo wodą, za to mężczyźni symbolicznie smagają kobiety wierzbowymi witkami, a w zamian dostają pisanki lub coś do jedzenia. Ma to podobno zapewnić młodość i zdrowie przez cały rok. W wielu czeskich wioskach zachował się zwyczaj chodzenia od domu do domu z drewnianymi kołatkami. Ich dźwięk ma nawoływać wiernych do kościoła zamiast dzwonów, które milczą na znak żałoby od Wielkiego Czwartku (zwanego w Czechach Zielonym Czwartkiem) do Wielkiej Soboty (w Czechach zwanej Białą Sobotą). Każda prawdziwa gospodyni przygotowuje smakowite wypieki świąteczne, na przykład popularne baranki biszkoptowe, w polewie czekoladowej lub cukrowej, pierniczki, judasze czyli drożdżowe bułeczki natarte miodem czy boże łaski takie ciasteczka posypane cukrem pudrem, podobne do naszych faworków. Bardzo popularne w całych Czechach jest także słodkie ciasto wielkanocne zwane mazancem. Podaje się je często zamiast chleba, pokrojone na kromki, posmarowane masłem, dżemem lub miodem. Smacznie tu u nas w Wielkanoc. Dla programu „Świat bliżej nas" Hana z Czech.

Prowadzący: Dziękujemy Hano, narobiłaś nam apetytu, chętnie byśmy posmakowali czeskich judaszy, ale teraz już przenosimy się do innej części świata. Przed państwem Aleks z Ekwadoru.

Ekwador

Witajcie! Pozdrawiam z małego państwa Ameryki Południowej. Tutaj Wielkanoc przeżywa się zupełnie inaczej niż w Polsce. Dlaczego uroczystość Wielkanocna jest tak szczególna w Ekwadorze? Przekonajcie się sami... Uroczystości Triduum Paschalnego należą do najbardziej wymownych i przepełnionych symboliką uroczystości religijnych. Wierni przeżywają Zmartwychwstanie nie tylko sercem, ale też zaangażowanym uczestnictwem w obrzędach. Podczas nabożeństwa Wielkiego Piątku zgromadzeni kierują wzrok na Golgotę - konstrukcję zbudowaną z palm, na której zawieszona jest figura Jezusa. W trakcie nabożeństwa symboliczne ciało Jezusa zostaje złożone w trumnie. Tak przygotowaną trumnę wierni niosą w uroczystej procesji. Charakterystyczna jest tradycja spotkania zmartwychwstałego Jezusa z Maryją. W języku tagalog - Salubong (spotkanie). Nad ranem w niedziele zmartwychwstania, dwie procesje wyruszają z kościoła parafialnego. W jednej procesji idą mężczyźni niosąc figurę zmartwychwstałego Chrystusa przykryta czarnym welonem. W drugiej procesji idą kobiety niosąc figurę Maryi przykrytą czarnym welonem. Procesje wyruszają w różnych kierunkach aby po pewnym czasie spotkać się na placu przed kościołem lub na rynku. Tam w miejscu spotkania, przegotowane jest rusztowanie, na tym rusztowaniu czeka mała dziewczynka przebrana za anioła. Kiedy obie procesje zatrzymują się przy tym rusztowaniu, ta dziewczynka (aniołek) opuszczana jest na linie i zdejmuje czarne welony z figury zmartwychwstałego Chrystusa oraz z figury Maryi. W tym momencie grupa dzieci obsypuje obie figury kwiatami i ze śpiewem wszyscy wchodzą do kościoła na msze rezurekcyjną. Prostota, a zarazem trafne przedstawienie wydarzeń ewangelicznych pozwala na głębokie i intensywne zanurzenie się w tajemnicy Zmartwychwstania. Mam nadzieję, że udało mi się przybliżyć wam zwyczaje Wielkanocne panujące w Ekwadorze. Dziękuję za uwagę i do usłyszenia.

Prowadzący: Pozdrawiamy Ekwador!

Prowadząca: A Państwa zapraszamy na niecodzienną relację z Eskimoskiej Wielkanocy.

Eskimosi

Serdecznie pozdrawiam z mroźnej kanadyjskiej Arktyki, która znajduje się w północnej części Ameryki. Eskimosi są ludem głęboko wierzącym, łączącym wiarę ze swoim codziennym życiem. Bardzo ważne dla nich są symbole, dlatego nie może zabraknąć umywania nóg w Wielki Czwartek, a nabożeństwo wielkopiątkowe musi się zacząć o 3 po południu, czyli dokładnie w godzinie, kiedy Pan Jezus umarł na krzyżu. Wigilia Paschalna zaczyna się zapaleniem tradycyjnej lampy z kamienia, do której używa się tłuszczu z foki lub wieloryba. W Niedzielę Wielkanocną Eskimosi uczestniczą w świątecznej Mszy radośnie witając Zmartwychwstałego Chrystusa. Po obchodach kościelnych zaczynają się tradycyjnie gry, w których uczestniczą wszyscy mieszkańcy osady. Do gier tych należą budowa igloo, wyścig skuterami śnieżnymi, robienie przerębla w lodzie - grubym na dwa metry i wiele innych. W Kandzie północnej również istnieje tradycja malowania pisanek, chociaż większość Eskimosów nie widziała nigdy prawdziwych, kurzych jajek. W Wielkanocny Poniedziałek Eskimosi zazwyczaj zajmują się łowieniem ryb w Oceanie Arktycznym. Mam nadzieję, że przybliżyłem wam obchody Wielkanocne z tej części świata. Jeszcze raz gorąco pozdrawiam i do usłyszenia....

Prowadząca: Dziękujemy za gorące pozdrowienia z mroźnej Kanady. Patrząc na pogodę u Was mamy wrażenie jakby to były przygotowania do Bożego Narodzenia, a nie Wielkanocy.

Prowadzący: Ale się zrobiło zimno. Zabieramy Państwa teraz w gorące hiszpańskie klimaty.

Hiszpania - Rosita i Diego

Buenos Dias (Błenos Dijas) tu Rosita i Diego. Pozdrawiamy z Królewskiej Hiszpanii. Wielkanoc w Hiszpanii jest najważniejszym świętem w roku. W całym kraju odbywają się procesje, jednak większy nacisk niż na zmartwychwstanie Jezusa, kładzie się na jego mękę przed śmiercią. Widowiska pasyjne odbywają się w wielu miejscach. Od XV wieku w La Rioja w Wielki Czwartek i w Wielki Piątek, odbywa się biczowanie pokutników. Chętni wziąć udział w tej nietypowej procesji ubierają się na biało, ciągną ciężkie łańcuchy i idą boso. Hiszpańskie potrawy wielkanocne bardzo różnią się od tych, które podajemy w Polsce. Najczęściej są to potrawka z cieciorki i ciasto drożdżowe z ukrytym w środku jajkiem. Kiedyś było nim zwykłe ugotowane jajko, dziś najczęściej jest to jajko czekoladowe. Przesyłamy moc pozdrowień. Hola

Prowadząca: Hola! Nie wiem jak dla Ciebie, ale dla mnie ten pochód pokutników z biczowaniem to trochę przerażające.

Prowadzący: Co kraj to obyczaj. Na tym właśnie polega różnorodność tych tradycji. Pozostańmy w gorących klimatach i przenieśmy się na Papuę Nową Gwineę.

PNG

Witam, pozdrawiam was gorąco z jeszcze bardziej gorącego zakątka świata. Czy już możemy zaczynać? .... dobrze, dziękuję...Wielkanoc w Papui-Nowej Gwinei to wielkie wydarzenie, które poprzedzają długie przygotowania. Są dekoracje, procesje, śpiewy i bardzo dużo elementów lokalnej tradycji. W przygotowania (jak do każdego święta) Papuasi angażują się całymi rodzinami, W Niedzielę Palmową wszyscy wyplatają z gałęzi palmowych palmy i przyozdabiają je kwiatami, których jest tutaj w czasie pory deszczowej bardzo dużo. W Wielki Piątek, zwłaszcza w miejskich parafiach wytworzyła się tradycja procesji z krzyżem przez miasto. Jest to nie lada wysiłek, kiedy trzeba iść kilka godzin w palącym tropikalnym słońcu. Takiej procesji towarzyszą śpiewy pieśni wielkopostnych, stacje drogi krzyżowej oraz tajemnice bolesne różańca świętego. Po dojściu do kościoła parafialnego odbywają się ceremonie Wielkopiątkowe. Na znak żałoby Papuasi malują sobie twarze oraz przyoblekają żałobne ubrania. Pana Jezusa składają do grobu tak, jakby chowali kogoś wielkiego i ważnego ze swojej społeczności. Przynoszą do grobu ziemniaki i inne produkty, bo w ich tradycji pogrzeb to wielka uczta organizowana dla wszystkich krewnych. Wspaniałą ceremonią jest świętowanie Wielkiej Soboty. Po zapadnięciu zmierzchu tubylcy zbierają się przy ogromnym ognisku. Potem następuje poświęcenie ognia i wody, którą kobiety przynoszą w bambusowych naczyniach. Papuasi uczestniczą w uroczystym odpaleniu paschału, czasami odbywają się chrzty. Kiedy Msza święta rezurekcyjna ma się ku końcowi, na horyzoncie z morza wstaje słonce. Dziękuję za uwagę i do usłyszenia....

Prowadząca: Dziękujemy, pozdrawiamy Papuę Nową Gwineę. A teraz czas na spotkanie z naszą wysłanniczką Swietłaną z Rosji.

Rosja - Swietłana

Witam Was i pozdrawiam z tego wielkiego i tak zróżnicowanego kulturowo kraju. Mam nadzieję, że dzięki temu, co za chwilkę usłyszycie dowiecie się, w jak sposób Rosjanie obchodzą Święta Wielkanocne. W Wielki Piątek w cerkwi odbywa się droga krzyżowa, a w sobotę podobnie jak w Polsce, święci się pokarmy, przyniesione przez wiernych w koszyczkach. W okresie świątecznym zdobi się jaja które mają bogatą symbolikę. Na wschodzie tradycyjnym zdobniczym kolorem jest czerwony, który symbolizuje śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa. W trakcie Paschy w Moskwie można podziwiać wielkie kiermasze wielkanocne. W nocy z Wielkiej Soboty na Niedzielę Wielkanocną odbywają się wyjątkowe, uroczyste nabożeństwa połączone z procesją wokół świątyni, w czasie której niejednokrotnie rozbrzmiewa radosny okrzyk Christos woskriesje - Jezus zmartwychwstał! W Niedzielę Wielkanocną we wszystkich cerkwiach biją dzwony na znak Zmartwychwstania. Ten uroczysty dzień spędza się w gronie rodzinnym przy suto zastawionym stole wielkanocnym. Składając życzenia pomyślności Rosjanie obdarowują się jajkami. Na wschodzie wciąż popularny jest zwyczaj - w Polsce już zanikający - witania się w okresie wielkanocnym słowami: „Christos woskriesje" (po polsku „Chrystus zmartwychwstał") i odpowiedzią „Woistinu woskresje" ( „Prawdziwie zmartwychwstał"). Tymi słowami pragnę zakończyć nasze spotkanie. Pozdrawiam i do usłyszenia.

Prowadzący: Dziękujemy Swietłano za przybliżenie nam rosyjskiej Wielkanocy i prosimy naszą reporterkę z USA.

Wielkanoc w USA - Daisy

Witam, witam, tu Daisy ze Stanów Zjednoczonych. Pozdrawiam wszystkich serdecznie w ten przedświąteczny czas. W Stanach Zjednoczonych święta wyglądają inaczej niż w Polsce. Trwają tylko jeden dzień - nie ma u nas Poniedziałku Wielkanocnego. Nie ma także tradycji święconki ani dzielenia się jajkiem, ale Amerykanie wierzą, że jajko ugotowane w Wielki Piątek, a zjedzone w Wielką Niedzielę przyniesie szczęście rodzinie. Popularnym zwyczajem, uwielbianym przez dzieci, jest „szukanie skarbów" czy czekoladowych jajek ukrytych w domu i ogrodzie, a także zawody w toczeniu jajek. Biorą w nich udział setki tysięcy dzieci, nastolatków, ale też dorosłych. Polegają one na toczeniu jajek z jakiegoś wzniesienia. Wygrywa ten zawodnik, którego jajko zostanie przeturlane najdłużej i bez stłuczenia. Tradycja znana od niepamiętnych czasów ma być wspomnieniem po kamieniach toczących się ze wzgórza, na którym był ukryty grób Chrystusa, tuż przed jego zmartwychwstaniem. Świąteczne posiłki spożywa się najczęściej w restauracjach, ale Amerykanie nie zapominają o dekorowaniu własnych domów. Symbolem kojarzonym ze świętami jest niewątpliwie królik, czyli symbol czczenia pogańskiej bogini Estre. Warto wspomnieć, że dość wyraźnie w amerykańską tradycję wpisały się wielkanocne parady, najsłynniejsza z nich Ester Parade odbywa się z w Nowym Jorku. Mam nadzieję, że udało mi się choć trochę zapoznać Was z Wielkanocą w Stanach Zjednoczonych. Dziękuję za wysłuchanie i pozdrawiam.

Prowadzący: Dziękujemy Daisy. Sam chętnie spróbowałbym swoich sił w zawodach w toczeniu jajek.

Prowadząca: Wszystko przed tobą. A my łączymy się teraz z naszym wysłannikiem z Wielkiej Brytanii.

Wielkanoc w Wielkiej Brytanii

Halo, halo pozdrawiają Anglicy. Chcę Wam opowiedzieć o naszej Wielkanocy. Z okazji świąt mieszkańcy Anglii mają aż cztery dni wolnego. Z reguły czas ten wykorzystują na zakupy i wyjazdy za miasto. Na wyjazdy przygotowuje się ogromne kosze z przysmakami. Tradycją już jest rozdawanie przez Królową pensów. W Wielki Piątek królowa brytyjska obdarowuje ludzi monetami, specjalnie wybitymi na te okazję. W niedzielny poranek dzieci raczone są dużą ilością czekoladowych jajek, często z różnego rodzaju nadzieniem. Tak samo jak w Ameryce, tak na Wyspach, do tradycji należą zawody w turlaniu jajek, turyści mogą podziwiać występy kapel ludowych. W wielu brytyjskich domach na Święta Wielkanocne przygotowuje się tradycyjnie wypiekane słodkie bułki, które kojarzone są najczęściej z Wielkim Piątkiem. W Niedzielę Wielkanocną na śniadanie podawane są gotowane jajka, które jak w wielu miejscach na świecie uważane są za symbol Świąt Wielkanocnych. Główną potrawą podczas obiadu wielkanocnego jest często pieczone jagnię, natomiast ciastem kojarzonym z Wielkanocą jest ciasto migdałowo-owocowe obficie przystrojone marcepanem. Popularne na Wyspach Brytyjskich są również Wielkanocne Herbatniki oraz Wielkanocny Pudding, który przygotowany jest w bardzo wielu formach. Dziękuję bardzo i ślę pozdrowienia z Wysp Brytyjskich dla wszystkich Polaków. Trzymajcie się.

Prowadząca: Dziękujemy Ci za relacje i czekamy na przesłanie wyjątkowej monety od królowej.

Prowadzący: Nasz program dobiega końca, przed Państwem ostatnia relacja, w której połączymy się z naszymi reporterami z Włoch.

Wielkanoc we Włoszech - Rosa i Riccardo

Buongiorno, jestem Rosa, a ja Riccardo. Pozdrawiamy ze słonecznej Italii. We

Włoszech bardzo charakterystyczne są inscenizacje i procesje przedstawiające

Pasję Jezusa. Wielka Niedziela we Włoszech obchodzona jest w gronie rodzinnym, gdzie najważniejszy jest uroczysty obiad. Jako że Włosi zwracają dużą uwagę na posiłki, świąteczny obiad obfituje w wymyślne dania z jagnięciny, baraniny, przystawki czy wielkanocną Colombę czyli placek, który po złożeniu przypomina lecącego ptaka. Symbolem świąt jest baranek. Włosi nie przywiązują wagi ani do ozdabiania jajek, ani święconki. Jajka co prawda również mają swój istotny udział we włoskiej tradycji wielkanocnej, jednak w innej formie niż w Polsce. Nie ma bowiem pisanek i święconek - włoskie jaja wielkanocne są czekoladowe, ogromne i skrywają w sobie zabawki oraz innego rodzaju prezenty, a obdarowywane są nimi zarówno dzieci, jak i dorośli. Po niedzieli obfitującej w spotkania rodzinne i delektowanie się przysmakami, wyruszają za miasto na pikniki lub trochę dalsze podróże na południe kraju. Dziękujemy za uwagę, Pozdrawiamy Polaków w kraju i za granicą.

Prowadzący: My również dziękujemy i serdecznie pozdrawiamy.

Prowadząca: To już wszystko, co dzisiaj dla Państwa przygotowaliśmy. Mamy nadzieję, że dzięki tym relacjom przybliżyliśmy Państwu obchody Wielkanocy w różnych częściach świata.

Prowadzący: Kończąc wydanie specjalne naszego programu „Świat bliżej nas" składamy Państwu najserdeczniejsze życzenia...

Prowadząca: Życzymy, aby Święta Wielkanocne przyniosły radość oraz wzajemną życzliwość. By stały się źródłem wzmacniania ducha.

Prowadzący: Niech Zmartwychwstanie, które niesie odrodzenie, napełni Was pokojem i wiarą, niech da siłę w pokonywaniu trudności i pozwoli z ufnością patrzeć w przyszłość...